Over mij

Mijn foto
Een goedgevulde boekenkast, de geur van oude boeken... uitnodigend, vol met - mogelijks interessante - wetenswaardigheden. Mijn interesses gaan vooral naar natuurgeneeskunde, meer bepaald homeopathie, craniosacraal therapie en voetreflexologie maar ook naar fotografie, computer en alles wat er in en om een mens heen plaatsvindt.

vrijdag 13 november 2015

Gezondheid, staat de politiek aan onze zijde?

Steeds meer mensen gaan bewuster om met hun gezondheid.  Via gezonde voeding, een andere levenswijze en minder schadelijke geneeswijzen willen ze zelf werken aan een betere gezondheid.  Daarbij verwacht men, terecht, dat onze overheden zich op zijn minst verantwoordelijk zouden gedragen en mee controle uitoefenen op wat er gebeurt met onze voeding en met onze gezondheidszorg.  Groot is de teleurstelling voor velen om te moeten vaststellen dat zij dit niet in feite niét doen...
Ik zou op z'n minst verwachten dat een partij als 'Groen'  hierin wel zijn verantwoordelijk zou nemen.  Meer nog, het zouden voor deze partij breekpunten moeten zijn.

Ik stelde de vraag aan de voorzitster van Groen (antwoord onderaan):

Geachte mevrouw Meyrem Almaci,
In een ver verleden, toen 'Groen' nog 'Agalev' heette, was ik één van uw kiezers.
Door de jaren heen, om uiteenlopende redenen, veranderde mijn kiesgedrag.
Met de jaren kwam er echter ook wat extra wijsheid en bewustwording en tot mijn teleurstelling moet ik vaststellen dat politiek niet meer is dan een slecht toneelstuk, gebracht door (soms) schitterende acteurs. De mensen en instanties waarvan verwacht wordt dat zij onze belangen verdedigen blijken vaak slechts marionetten in een wereld die enkel draait rond financiële belangen en waar misleiding en manipulatie gretig gebruikte tools zijn.
Ieder mens streeft of verlangt naar een goed en gezond leven want 'gezondheid is het allerbelangrijkste', zo hoort men toch vaak. Toch staat deze gezondheid dagdagelijks op het spel en ook daarrond is een heuse markt gegroeid.
Steeds meer mensen worden geconfronteerd met chronische ziekten en vrijwel iedereen krijgt in zijn directe omgeving te maken met kanker in al zijn vormen en de verschrikkelijke gevolgen daarvan. Men pleit voor gezondere lucht maar haalt de voorziene normen door zogezegd schone lucht te kopen in het buitenland; hoe belachelijk kan het worden?
Men stimuleert de burger om actief aan zijn gezondheid te werken door te bewegen en afwisselend te eten. Vooral groenten en fruit, die zijn gezond en bevatten veel vitamines en mineralen... Is dat zo? Wetenschappelijk onderzoek heeft al vaker aangetoond dat onze gekweekte voedingsmiddelen al lang niet meer dezelfde hoeveelheid voedingsstoffen bevatten dan vroeger. Kunstmatige bemesting en gebruik van pesticiden zullen hier niet vreemd aan zijn. Ook het 'bewaren' van fruit onder invloed van 'geconditioneerde omgevingsfactoren' zorgt ervoor dat ons appeltje er nog steeds even fris en sappig voor komt doch de voedingswaarde zakt ver onder het vriespunt.
Hoe ver staat de voeding die we in de winkel kopen af van het voedsel dat we in feite wíllen kopen? Nemen we bv. brood: een heel eenvoudige samenstelling van bloem, gist, water en een snuifje zout. Als we even de ingrediëntenlijst bekijken van een brood bij de supermarkt dan zien we daar heel wat andere stoffen vermeld. Het is niet anders met alle andere voedingsmiddelen; alles wordt volgepropt met, al dan niet chemische, kleur- smaak- en bewaarmiddelen. Om het allemaal wat gezonder te laten lijken gaat men suikers vermijden en vervangen door chemische zoetstoffen waarvan vele studies aantonen dat ze neurotoxisch zijn. Natuurlijke vetstoffen verdwijnen en worden vervangen door industriëel bereide margarines, zo creëert men 'light' producten die alweer een gezonder imago opleveren. Dat de margarines vaak ongezonde transvetzuren bevatten of ongezonde palmolie, wordt niet onder de aandacht gebracht.
Het vlees dat we eten komt van kwekerijen waar dieren met weinig respect worden behandeld en waar de voeding ook weer vol met toevoegingen zit, om nog te zwijgen van de 'preventieve kuren' antibiotica die de dieren te slikken krijgen en die wij achteraf mee verorberen.
Een soortgelijk verhaal vinden we terug in de gezondheidssector. Ondanks het feit dat we zo fier zijn op onze hoogtechnologische Westerse geneeskunde was het geneesmiddelengebruik nog nooit zo hoog. Zijn we dan zo gezond? Ook hier zien we een grote discrepantie tussen wat er ons wordt voorgelogen - de allesovertreffende betrachting om de mens gezond te houden - en de trieste waarheid: we worden aangemoedigd om steeds vaker, steeds sneller, steeds meer medicijnen te slikken terwijl de nevenwerkingen ervan ons steeds zieker maken. Onze gezondheidszorg is gebaseerd op het doen verdwijnen van symptomen ten koste van wat dan ook.
Medicijnen waarvan al jaren geweten is dat ze zinloos zijn of die te veel nevenwerkingen hebben worden gewoon verder gebruikt onder druk van de grote lobbyisten. Hun tentakels zitten op alle belangrijke postjes en aldus beïnvloeden ze allerlei overheidsinstanties ten voordele van hun eigen winsten en ten nadele van de gezondheid van de kwetsbare burger.
Kan het anders? Ongetwijfeld.
Er is een kentering voelbaar; steeds meer mensen worden zich van een en ander bewust. Ze willen anders gaan leven (klinkt bekend...) en zijn het beu te worden bedrogen door de mensen waarvan ze verwachten dat ze het voor hen zouden opnemen. Daar zit namelijk het grootste hiaat: geen enkele politieke partij heeft de moed om werkelijk te zeggen waar het op staat...
Als er nu één partij is waarvan men zou verwachten dat zij deze dingen hoog in het vaandel zou dragen dan is het toch 'Groen', niet?
Concrete standpunten waarvoor 'Groen' openlijk en zonder omwegen zou moeten voor staan:
- Bio-voeding moet betaalbaar worden voor iedereen, niet enkel voor de beter begoeden. Voer een subsidieswitch door en geef 75% van de landbouwsubsidies aan biologische landbouw en veeteelt.
- Voer een verbod door voor alle chemische toevoegingen die ons voedsel vervalsen en voedingsonwaardig maken.
- Promoot échte vormen van preventieve geneeskunde: Vele studies tonen aan dat bepaalde voedingssupplementen onze gezondheid zeer positief kunnen beïnvloeden en zelfs de kans op het krijgen van kanker verkleinen. Voorbeelden zijn: vitamine D3, Curcuma, hoge dosering vitamine C, enz... Het excuus dat er te weinig wetenschappelijke studies zijn kan niet meer van tel zijn. Het gegeven dat de farmaceutische industrie nooit dure onderzoeken zal financieren voor middelen die zij niet kan patenteren staat een eerlijke ontwikkeling van ons gezondheidsbeleid in de weg. Er zijn echter steeds meer kleinschalige onderzoeken die de aanbeveling van zulke voedingssupplementen rechtvaardigt.
- Licht de bevolking in over mogelijke minder schadelijke of zelfs onschadelijke alternatieven voor klassieke methoden. Zo kan een preventieve mammografie (met schadelijke, kankerverwekkende straling!) vervangen worden door een thermografische beeldvorming (in Amerika frequent gebruikt met bevredigend succes); pas als hier negatieve resultaten aangetoond worden kan er alsnog een stralingsmammografie genomen worden.
- Promoot en ondersteun natuurlijke geneeswijzen zoals homeopathie, osteopathie en acupunctuur. Ondanks dat men steeds beweert dat deze geneesmethoden geen wetenschappelijke basis hebben blijkt steeds meer dat de studies die de werking wel degelijk aantonen systematisch worden gemanipuleerd. Belangrijke wetenschappers over de hele wereld stellen steeds vaker dat het niet meer ernstig te noemen is om de werking ervan te negeren. Deze therapievormen zullen niet alleen voor een gezondere samenleving zorgen, ze gaan ook het financiëel aspect van onze gezondheidszorg ten voordele beïnvloeden.
Het is belangrijk dat er een politieke partij is die openlijk en zonder enige onduidelijkheid deze punten in haar aktieplan durft opnemen. Op die manier zal de steeds groter wordende groep van bewustere mensen zich gesteund voelen en zal het beeld dat er vandaag heerst over de politiek in het algemeen misschien een positief lichtpuntje krijgen.
Benieuwd of uw partij echt voor groen durft gaan.
Met vriendelijke groeten,

Marc Van Wijk

Beste heer Van Wijk,
Dank u voor uw open brief. Een gezonde voeding en een goede preventie zijn voor Groen zeer belangrijk.
- Groen is voorstander een heroriëntering van de landbouwsubsidies naar agro-ecologische landbouwsystemen (voor meer uitleg, kijk bvb. hier: http://www.biomijnnatuur.be/FAQ/agro-ecologie). Biologische landbouw is daar een onderdeel van, maar het is niet het enige noodzakelijke antwoord. We willen biolandbouw op deze manier extra stimuleren, maar het is voor ons niet de enige weg naar een transitie van ons voedingssysteem. Vandaag bedraagt het Vlaamse bio-aandeel niet eens 1%. Door het bestaande strategisch plan ter bevordering van biologische landbouw uit te breiden en uit te voeren willen we aansluiting vinden bij het Euroepese gemiddelde (5.6%).

-Groen pleit voor wettelijke limieten op industrieel bereide transvetten. Bovendien moet de etikettering duidelijk vermelden welke kunstmatige stoffen worden toegevoegd aan de voeding.

-Wat de voedingssupplementen betreft, is het zo dat normaal gezonde mensen daar geen nood aan hebben op voorwaarde dat ze er een gezond en volwaardig voedingspatroon op nahouden. Het lijkt ons vooral belangrijk om een gezonde basisvoeding te promoten, met voldoende groenten en fruit, via dewelke mensen alle noodzakelijke voedingsstoffen binnenkrijgen. Dat lijkt ons ook een vorm van échte preventieve geneeskunde’.

-Het klopt dat sommige geneesmiddelen of middelen (vaak de goedkopere) in de huidige context onvoldoende onderzocht omdat farmaceutische firma’s er geen baat bij hebben het onderzoek uit te voeren. Daarom pleit Groen voor voldoende publieke middelen om het effect van beloftevolle geneesmiddelen of supplementen te kunnen testen. Dat kan ook toegepast worden voor (nieuwe) technologieën zoals de thermografische beeldvorming. Het Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg is goed geplaatst om deze technologie te evalueren en als blijkt dat ze even goed of beter werkt dan de huidige mammografieën, kan ze ook worden toegepast.

-Groen vindt dat de patiënt die dat wil moet kunnen kiezen voor complementaire of alternatieve geneeswijzen. Omdat de patiënt ook zeker moet zijn van de kwaliteit als hij te rade gaat bij in de alternatieve geneeskunde, wil Groen de erkenning van deze beroepen verder uitwerken (uitvoering Wet Colla). Een goede samenwerking tussen klassieke geneeskunde en complementaire geneeswijzen vinden we belangrijk.
 Met vriendelijke groet,

Meyrem Almaci




Mevrouw Almaci,


Bedankt voor uw antwoord op mijn schrijven.

Sta me toe toch nog te reageren omdat het me enigszins verbaast dat een progressieve partij als Groen zich nog baseert op gegevens die achterhaald of weerlegd zijn.

- Het is goed om te lezen dat Groen zich blijft inzetten voor de groei van agro-ecologische landbouwsystemen.

- U vraagt een duidelijke etikettering van voedingsmiddelen zodat toegevoegde kunstmatige middelen herkenbaar zijn.  Waarom geen directe strijd tégen de kunstmatige toevoegingen?  Onze winkels liggen vol 'etenswaren' doch 'voedingsmiddelen' worden steeds schaarser.  Mensen hebben recht op eerlijke voeding ipv mooi verpakte bedrieglijke producten.  Het zijn toch de beleidsmakers die hier hun verantwoordelijkheid moeten nemen?

- U stelt, terecht, dat mensen die een gezond en volwaardig voedingspatroon hebben geen nood hebben aan voedingssupplementen en dat dit advies dan ook perfect kadert in een preventief gezondheidsbeleid.  Dit is echter een droomscenario dat al lang achterhaald blijkt te zijn.  Onze 'moderne' kweek- en teeltmethoden blijken een nefaste invloed te hebben op de kwaliteit en de voedingswaarde van onze producten.  Vele studies hebben dit ondertussen al aangetoond (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15637215, zie ook bijlage).  Voeg daarbij nog het feit we dagelijks nog een heleboel chemische toevoegingen verorberen en dan is het alleen maar logisch dat onze gezondheid daar erg onder te lijden heeft.

- U pleit voor voldoende publieke middelen om 'andere' geneesmiddelen en therapieën te kunnen onderzoeken.  Bestaat deze voorziening reeds of moet die nog gecreëerd worden?  Welke onderzoeken werden er tot nu toe gefinancierd en wie bepaalt of zal gaan bepalen welke er financiële steun krijgen?

- U vindt dat het Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg goed geplaatst is om nieuwe technologieën te evalueren.  Sta me toe dit in twijfel te trekken.  Uit interesse heb ik de debatten gevolgd omtrent de wettelijke omkadering van de homeopathie in België.  Als ik lees wat het KCE daar van terecht gebracht heeft dan neemt dit het laatste beetje vertrouwen in het KCE totaal weg.  Dit brengt me naadloos naar de uitwerking van de wet Colla...  Terwijl deze wet de bedoeling had om de niet-conventionele geneeswijzen en de behandelaars een wettelijk kader te geven, wordt deze wet nu in z'n totaliteit verkracht.  Het is nog af te wachten hoe het verder zal verlopen voor de osteopathie, de chiropraxie en de acupunctuur doch het gecreëerde wettelijke kader voor de homeopathie waar iedereen vol trots sprak over een 'wettelijke regeling en erkenning' van de homeopathie betekent in de realiteit de doodsteek van de homeopathie!  Homeopathie mag enkel nog uitgeoefend worden door artsen (dierenartsen, vroedvrouwen en tandartsen ook binnen hun eigen vakgebied); niet-artsen, ondanks een zeer goede opleiding, mogen hun praktijk niet verder zetten.  Artsen mogen dus ook homeopathie bedrijven op voorwaarde dat ze een universitaire opleiding in de homeopathie hebben gevolgd... een opleiding die in België niet bestaat en waarvoor geen enkele universiteit interesse blijkt te hebben.  De homeopathie is dus in een terminale fase in België.  Dit terwijl steeds meer studies aantonen dat het opnemen van de homeopathie binnen de gezondheidszorg een meerwaarde betekent zowel op vlak van gezondheid als op budgetair vlak; in Zwitserland werd een uitgebreide studie gevoerd met als resultaat dat homeopathie in het systeem werd opgenomen.

Het moge duidelijk zijn, mevrouw Almaci, als het om gezondheid gaat wordt ons voortdurend een rad voor de ogen gedraaid.  De teelt/kweek van onze voedingsmiddelen gebeurt op basis van chemische bestrijdings- en bemestingsmiddelen; de bereiding ervan zorgt voor een explosie aan smaak-,  kleur-, geur- en bewaarmiddelen.  Onze 'gezondheidssector' komt niet verder dan het bestrijden van symptomen; de mens wordt steeds ouder maar de hoeveelheid pillen die we slikken neemt steeds toe en het kostenplaatje voor de gezondheidszorg wordt jaar na jaar hoger.

Als Groen echt een voortrekkersrol wil spelen in een ander, een alternatief beleid dan zal er een tandje moeten bijgestoken worden.  Door gewoon de zoveelste meelopende partij te zijn zal er niet alleen geen verandering komen in het gezondheidsbeleid, er blijven ook steeds meer mensen in de kou staan.  Mensen die ondertussen al wél inzien dat het fout loopt en dat verandering zich zeer erg opdringt!

Er moet een actieve strijd geleverd worden.  Mensen hebben recht op eerlijke, gezonde voeding.  Mensen hebben recht op een échte gezondheidszorg waar (echte) preventie voorop staat en waar therapieën de voorkeur krijgen die geen (of zo weinig mogelijk) schadelijke nevenwerkingen hebben, ondanks het feit dat er geen patenten op kunnen genomen worden en woekerwinsten uit blijven.  Het zou des te bedroevender zijn te moeten vaststellen dat de snelgroeiende groep mensen die bewuster en gezonder in het leven willen staan geen steun krijgt vanuit politieke hoek.

In de hoop op krachtdadig handelen, met vriendelijke groeten,

Marc Van Wijk

                


maandag 5 oktober 2015

Sjoemelpolitiek


Het lijkt er sterk op dat het woord 'sjoemelsoftware' hét woord van 2015 zal worden sinds Volkswagen een digitaal achterpoortje vond om de uitstootwaarden van hun auto's virtueel te verlagen. 

En ze zullen het geweten hebben... plots had men nu ook dé zwarte Piet gevonden die zal opdraaien voor het feit dat de regering de milieunormen niet haalt; anderen stonden al te springen om het debat rond de omsluiting van de Antwerpse ring te heropenen  wegens 'niet-correcte cijfers'.  VW  creëerde blijkbaar, onbewust, een politiek godsgeschenk.

Ondertussen ging er een bal aan het rollen.  Ook Samsung blijkt via softwaretrucjes zijn verbruik dusdanig te kunnen verlagen dat ze een A+-label kunnen toekennen aan hun televisietoestellen en deze werkwijze zou ook bij andere elektronicafabrikanten goed gekend zijn...
Willens nillens consumenten bedriegen mag niet getolereerd worden en het is dan ook goed dat deze zaken aan het licht gebracht worden en dat er beschermende maatregelen worden getroffen naar de toekomst toe.  Dit gebeurt echter niet altijd.  Blijkbaar vindt niet elk gesjoemel zijn weg naar de media of sterft het nadien een stille dood.  Zo was er een tijdje geleden het nieuws dat producenten van vaccins de onderzoeksgegevens hadden vervalst om het product op de markt te kunnen brengen.   Recenter nog zagen enkele documenten opnieuw het daglicht nadat ze jarenlang goed weggestopt bleven; het feit dat bepaalde vaccins wel degelijk een toename van het aantal gevallen van autisme veroorzaakt is al jarenlang bekend doch werd professioneel verzwegen.  Deze ontdekkingen haalden geen wereldnieuws, er werden ook geen extra maatregelen in het leven geroepen ondanks het feit dat het hier wel degelijk over de volksgezondheid gaat.  Integendeel zelfs, men blijft de vaccinaties aanbevelen.  Hoe valt dit te rijmen?  Welke heren worden hier gediend?
Onze minister van volksgezondheid is nochtans met onze gezondheid begaan.  Ze riep pas nog een 'suikertaks' in het leven; er zit immers veel te veel, al dan niet verborgen, suiker in onze voeding en overgewicht wordt problematisch - en de minister weet waarover ze spreekt.  Ondertussen spreekt niemand over het feit dat onze voeding bulkt van de pesticiden, kleurstoffen, smaakstoffen, geurstoffen, 'verbeteraars', enz.   Het aantal kankers neemt explosief toe, in die mate dat zelfs Stromae er zijn nieuwste nummer aan wijdt met de vraag: 'wie wordt het volgende slachtoffer'.    Ondertussen verschijnen er bv. steeds meer studies die het belang aantonen van vitamine D ter voorkoming en behandeling van kanker (en andere aandoeningen).  Ook dit haalt de media niet.  Hier zien we ook geen initiatieven van de minister van volksgezondheid om iedereen aan te zetten om zijn bloedwaarde van vitamine D te laten controleren en, indien nodig, extra vitamine D suppletie aan te bevelen.  We worden wel gepusht om preventief darm- en borstonderzoeken te laten doen; onderzoeken die veel geld kosten (aan de maatschappij) en veel geld opbrengen (voor de verkopers van de apparatuur, de chemo, enz.).  Gaat het in de plannen van de minister enkel over de 'taks' in de suikertaks en niet zozeer om de gezondheidsaspecten?
'Censuur' mag in onze moderne westerse democratieën dan wel een vies woord geworden zijn,  je kan niet anders dan vaststellen dat de berichtgeving op zijn zachtst gezegd wordt 'gestuurd' en 'begeleid'.  Er wordt waarschijnlijk heel wat gelobbyd alvorens nieuws de media al dan niet bereikt.  Misschien had Volkswagen gewoon pech dat hun gesjoemel is uitgelekt...


donderdag 19 maart 2015

'Lichaamstaal' - De wijsheid van ziek-zijn.


Ons lichaam is een mini ecosysteem.  Het volledige functioneren wordt permanent gemonitord en bijgestuurd waar nodig.  Dit zelfregulerend vermogen probeert in alle omstandigheden om de ultieme balans in het lichaam te bewaren, een toestand die we homeostase noemen.
Om homeostase te behouden of te bereiken moeten er soms maatregelen getroffen worden.  Een gekend voorbeeld is het feit dat we dorst krijgen wanneer het systeem vaststelt dat er behoefte is aan extra vocht.  De gewaarwording: 'ik heb dorst' is dus een signaal van ons lichaam, een 'symptoom'
Elke klacht, elk ongemak, elk symptoom is dus een gevolg van het geactiveerde zelfregulerende systeem dat streeft naar homeostase; onze 'weerstand' tegen onbalans.
Het komt er dus op aan om de werkzaamheden van die weerstand te respecteren en te ondersteunen waar mogelijk.  Het lichaam 'creëert' dorst als signaal voor een tekort aan vocht dus gaan we drinken.  Niemand die er aan denkt om een manier te gaan zoeken om van het dorstig gevoel verlost te raken zonder te drinken.  Zo ook met andere symptomen die het lichaam produceert.   Een symptoom is het resultaat van de weerstand die aan het werk is.
Het zelfregulerend vermogen beschikt over een aantal mogelijke wegen om weer tot homeostase te komen.  Het systeem zit echter zeer vernuftig in mekaar; er wordt steeds naar een oplossing gezocht via de minst schadelijke of minst lastige weg.  Zo krijgen we bv plotse diarree wanneer we iets verkeerd hebben gegeten; het lichaam creëert dus een spoedprocedure om de toxines uit het lichaam te verwijderen.  Zo kan het ook gebeuren dat iemand 'spontaan' huiduitslag krijgt, dit is mogelijks een manier om ontgifting te stimuleren via de huid.
Logisch dus dat het niet de bedoeling kan zijn dat wij deze initiatieven van het lichaam gaan afremmen en blokkeren.  Nochtans is het net dat wat heel vaak gebeurt.  We smeren een zalfje om de huiduitslag te doen verdwijnen; we nemen een pilletje om de diarree zo vlug mogelijk te stoppen...  En vaak doen die pilletjes ook wat we er van verwachten.  Dit wil echter zeggen dat we het lichaam verplichten om een tweede poging te ondernemen ofwel om het te proberen via een andere weg.  Vanuit de wetenschap dat het systeem altijd op zoek gaat naar de minst schadelijke weg om tot een oplossing te komen, zal het nu dus een alternatieve weg gaan zoeken, een moeilijkere weg, meer belastend, minder onschadelijk.   Zo zien we vaak, als de huid als uitscheidingsorgaan wordt geblokkeerd, het lichaam heil gaat zoeken bij de longen als uitscheidingsorgaan; astma is vaak een gevolg...
Hoe eenvoudig en logisch dit ook allemaal is, toch blijkt de moderne medische wetenschap zich niet te gedragen naar dit model.  Integendeel.  Bijna alle medicijnen die vandaag op de markt zijn werden ontwikkeld om een of andere klacht (symptoom) te bestrijden, te doen verdwijnen.  In concreto wil dit zeggen dat er continu een aanval wordt gepleegd op ons zelfregulerend systeem.   Telkens opnieuw verplichten we het lichaam zijn probleem op een ander niveau te gaan verwerken.  Het is dan ook niet verwonderlijk dat we een spectaculaire stijging vaststellen van het aantal auto-immuunziekten, kankers, psychosen, Alzheimers, enz...  De problematiek wordt zo nijpend dat zelfs moderne medici de toekomst somber gaan inzien.  Hoe meer de medische wereld zich gaat opdelen in nieuwe specialisaties en nieuwe subwetenschappen, hoe groter het probleem schijnt te worden.  Er zit nochtans een logica in die perfect biologisch/fysiologisch te verklaren is.
Zoals steeds: de natuur is een uitgebalanceerd systeem dat zelfcontrolerend en zelfherstellend is.  Het komt er dus op aan dit systeem te gaan ondersteunen ipv tegen te werken.  Wanneer we ongemakken merken moeten we begrijpen dat het lichaam ons iets wil vertellen; het is een foute keuze om het monddood te maken (de symptomen te bestrijden) doch we moeten met het systeem in dialoog gaan.  We moeten de krachten bundelen en samen werken aan de oplossing: het herstel van de homeostase.
Homeopathie, osteopathie en acupunctuur zijn systemen die alle werken via de ondersteuning van het zelfregulerend vermogen van het lichaam.  Zij gaan, ieder op zijn manier, een exacte, ondersteunende impuls geven aan het lichaam; een impuls die de weerstand in het lichaam gaat versterken, gaat begeleiden, rekening houdend met de volledige mens in al zijn aspecten: fysiek, mentaal, psychisch, emotioneel.  De keuze voor zulke aanpak is dan ook de enige mogelijkheid om het tij te kunnen keren, om mensen stap voor stap weer gezonder te kunnen maken, om de strijd tegen het toenemende aantal degeneratieve ziekten te kunnen winnen.

Alles begint echter bij inzicht.  Zie de logica van het zelfregulerend systeem; neem het op voor je eigen lichaam; wees kritisch en mondig bij de keuze van eventuele behandelmethoden bij ziekte.  Je kan je lichaam maar zo lang bestrijden tot het zelf de strijd opgeeft...